نێردەی شوێنەوارناسی ئیتاڵی لە کوردستانی عێراق (MAIKI) – زانکۆی ساپیێنزای ڕۆما – ئامانجی تێگەیشتن لە پەرەسەندنی مێژوویی و کولتوری هەرێمی کوردستانە لە سەردەمی ئەرساسید و ساسانی و سەرەتای ئیسلامدا. لە ساڵی ۲۰۰٦ەوە، MAIKI
چالاکییەکانی خۆی تیشک دەخاتە سەر دوو ناوچەی شوێنەواری کە گرنگییەکی زۆریان هەیە: شوێنی ساسانی پایکولی و قەڵای هەولێر، کە دوایینیان لە لیستی کەلەپووری جیهانی یونسکۆدایە. لە هەولێر، MAIKI بەشداربووە لە لێکۆڵینەوە لە ستراتیگرافی شوێنەوارناسی قەڵاکە لە ڕێگەی دۆزینەوەی جیۆفیزیکی و شیکردنەوەی ئەو ماددە سیرامیکییانەی کە لەکاتی هەڵمەتی هەڵکۆڵینەوە کۆکراونەتەوە کە لەلایەن کۆمیسیۆنی باڵای زیندووکردنەوەی قەڵای هەولێرەوە ئەنجام دراوە.
بە هەماهەنگی لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوارە دێرینەکان لە سلێمانی و بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوارە دێرینەکانی گەرمیان، MAIKI چەندین هەڵمەتی بەڵگەنامەیی و هەڵکۆڵینی مۆنۆمێنتی پایکولی ئەنجام داوە. ئەم مۆنۆمێنتە لەلایەن فەرمانڕەوای ساسانی نارسێ (۲۹۳-۳۰۳ز) دروستکراوە لە نزیک ڕێڕەوێک لە چیاکانی قەرەداغ بۆ یادکردنەوەی چوونە سەر تەختی پاشایەتی. لەم ڕووەوە، نووسراوێکی درێژی دووزمانی بە زمانی فارسی ناوەڕاست و ئەشکانی هەڵکۆڵرا، کە یەکێکە لە سەرچاوە گرنگەکانی سەرەتای ساسانی و پەرەسەندنی زمانەکانی ئێرانی ناوەڕاست. هەردوو وەشانەکە لەسەر ١٥ ڕیز لە بلۆکە نووسراوەکان ڕێکخراون لە کاتێکدا مۆنۆمێنتەکە کە ئەمڕۆ بە تەواوی ڕووکاری دەرەکی بلۆکی لاکێشەیی گەورەی لەدەستداوە، بە چەندین توخمی ڕازاوە دەوڵەمەندکراوە لەوانە پێنج پەیکەری گەورەی سەروەر. چالاکییەکانی لێکۆڵینەوەی شوێنەوارناسی لە پایکولی ڕێگەیان بە بەدەستهێنانی ئەنجامی بەرچاو لە بەڵگەنامەکانی شوێنەکە و دۆزینەوەکانی داوە لەگەڵ ناسینەوەی ژمارەیەکی زۆر لە بلۆکە نووسراوە ناروونەکان کە بە شێوەیەکی بەرچاو بنیاتنانەوەی دەقی ئیپیۆگرافی زیاد دەکەن. لەبەر هۆکارەکانی پاراستن، ماددەی ئیپیۆگرافی لەگەڵ پەیکەری سەروەر و توخمە تەلارسازییەکانی دیکە گواستراونەتەوە بۆ مۆزەخانەی سلێمانی و ئێستا بۆ توێژەران و سەردانیکەران بەردەستە.
سوپاس بۆ پشتیوانی وەزارەتی دەرەوە و هاریکاری ئیتاڵیا، توانرا لە ساڵانی ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ دوو هۆڵی نوێی پێشانگا لە مۆزەخانەی سلێمانی دروست بکرێت و بکرێتەوە. ژوورەکان ئاماژەیەکی بەرچاون بۆ پابەندبوونی ئیتاڵیا بە پاراستنی کەلەپووری کولتووری هەرێمی کوردستان لە عێراق و ئەنجامی هاوکارییە درێژخایەنەکەی نێوان بەشی شوێنەوارە دێرینەکانی سلێمانی و بەشی زانستی شوێنەوارە دێرینەکان – ساپینزا. گەلەری پایکولی کۆکراوەی بلۆکە نووسراوەکانی تێدایە کە نوسراوی دوو زمانی (فارسی ناوەڕاست و ئەشکانی) ی پاشا نارسە لە پایکولی پێک هێناوە. کاری وریایی کەتەلۆگ و بەڵگەنامە و لێکۆڵینەوەی ئێپیۆگرافی و نۆژەنکردنەوەی نزیکەی ۱۳۰ بلۆک توانیویەتی ڕێکخستنێک ئامادە بکات کە ڕێکخستنی فیلۆلۆجی دوو دیوارە نووسراوەکە بگەڕێنێتەوە. بە هەمان شێوە گەلەری پاشا نارسی تەرخانکراوە بۆ پێنج پەیکەری گەورەی فەرمانڕەوای ساسانی کە لە بنەڕەتدا مۆنۆمێنتی پایکولی ڕازاندبووەوە.
بۆ زانیاری زیاتر دەربارەی گەشەپێدانی مێژوویی و نیشتەجێبوونی ناوچەی پایکولی و دەشتی شارەزووری تەنیشت، مایکی لە ساڵی 2021دا پڕۆژەیەکی نوێی توێژینەوە و هەڵکۆڵینەوە دەستپێکرد کە تیشک دەخاتە سەر شوێنی یاسین تەپی، کە یەکێکە لە سەرنجڕاکێشترین و گرنگترین بەڵگە شوێنەوارییەکان لە پارێزگای سلێمانی.
ئەلبومی وێنەکان
