نێردەی مێژوویی شوێنەوارناسی ئیتاڵیا لە کوردستان (MiSAK)
نێردەی مێژوویی-شوێنەوارناسی ئیتاڵی لە کوردستان (MiSAK) لە ساڵی 2021 بە هەماهەنگی نێوان ISMEO و کۆمەڵەی نێودەوڵەتی لێکۆڵینەوەی دەریای ناوەڕاست و ڕۆژهەڵات و پەیمانگای نێودەوڵەتی بۆ کەلتووری کوردی لە ڕۆما لەدایکبووە و لە ئێستادا هەوڵەکانی تیشک دەخاتە سەر لێکۆڵینەوەی دیاکرینیک و فرەپسپۆڕی لەسەر دوو شوێنەوارناسی گرنگ: سەرقەڵا و گاور تەپی کە هەردووکیان دەکەونە ناوچەی گەرمیان لە پارێزگای سلێمانی
گوندی سەرقەڵای مۆدێرن دەکەوێتە نزیکەی ۲٦ کیلۆمەتر باکووری ڕۆژئاوای شاری کەلار. سەرقەڵا شوێنەوارێکی فرە قۆناغە کە تا ئێستا شوێنەوارناسانی میساک لەگەڵ هاوکارە کوردەکانی بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوارە دێرینەکانی گەرمیان چەندین ناوچەی گرنگیان دیاریکردووە: نێکرۆپۆلیسی سەردەمی ئەشکانیەکان (سەدەی سێیەمی پێش زایین-سەدەی سێیەمی زاینی) ، کە گۆڕێکی قەڵغانی لەخۆ دەگرێت لەگەڵ کەلوپەلە دەوڵەمەندەکانی پرسە کە ئێستا لە مۆزەخانەی شارستانیەتی گەرمیان لە کەلار پارێزراوە. هەردووکیان چیرۆکی قەڵا کۆن و خەرابە، لەوانەیە بەشێک بن لە نیشتەجێبوونی کۆن، کەناڵێکی ژێر زەویی خشتی برژاو کە دەکەوێتە ناوەندی گوندی مۆدێرنەوە و پێکهاتەی نادیار لەو ناوچەیەی کە بە “گۆڕستانی جولەکە” ناسراوە
لە نێوان ساڵانی ۲۰۲۱ بۆ ۲۰۲۳، میساک بەڵگەنامەی تۆپۆگرافی وردی ناوچەکەی کۆکردەوە و دەستی کرد بە کۆکردنەوەی ماددەی شوێنەوارناسی ڕووی زەوی و دەستی کرد بە دۆزینەوەی جیۆفیزیکی و هەڵکۆڵینی ستراتیگرافی لە ناوچە جیاوازەکانی ناوچەی سەرقەلا. بە تایبەتی، کونێک لە لوتکەی قەڵا کۆن کە لە ساڵی ٢٠٢٣ هەڵکۆڵراوە، توانیویەتی دوو ناوچەی پیشەیی دیاری بکرێت کە لە سەرەتادا لە نێوان سەردەمی ئیسلامی-ئەشکانی-ساسانی و ئیسلامدا بوون. ئەو ماددانەی دۆزراونەتەوە ئاماژە بەوە دەکەن کە شوێنەکە لانیکەم لە هەزارەی پێنجەمی پێش زایین داگیرکراوە.
شوێنی گاور تەپێ کە دەکەوێتە نزیکەی ۸ کیلۆمەتر باشوری کەلار، چەندین چیرۆکی تێدایە کە پاشماوەی نیشتەجێبوونێکی گەورەیە کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ساسانی (سەدەی سێیەم-۷ی زاینی) بۆ سەردەمی ئیسلامی ناوەڕاست. ئەوەی جێی باسە،لە گاور تەپێ (أ) هێشتا دەتوانیت ئەو پێکهاتەیە ببینیت کە سەر بە کۆشکێکی سەپێنراو بێت کە لەوانەیە لە سەردەمی ساسانیدا دامەزراوە، بەڵام لە سەردەمی ئیسلامیشدا داگیرکراوە.
لە ساڵی ۲۰۲۳، سوپاس بۆ پاڵپشتی هاوکارە کوردەکانی بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوارە دێرینەکانی گەرمیان، میساک لێکۆڵینەوەیەکی وردی تۆپۆگرافی بۆ شوێنەکە ئەنجامدا و دەستی کرد بە کۆکردنەوەی سیستەماتیکی ماددەی شوێنەوارناسی ڕووی زەوی. ژمارە و کوالێتی ئەو ماددانەی دۆزراونەتەوە گرنگی گەورەی شوێنەکە پشتڕاست دەکاتەوە و پێشنیاری داگیرکردنی ناوچەکە دەکات بەلایەنی کەمەوە تا سەدەی ۱۳ی زاینی. بە تایبەتی ئەو ڕازاندنەوەی تەلارسازییە دەوڵەمەندانەیە کە لەوانەیە کۆشکەکەی ڕازاندبێتەوە لە قۆناغە جیاوازەکانی داگیرکاریدا.
جگە لە توێژینەوەی شوێنەوارناسی لە بوارەکەدا، میساک چالاکی گرنگیش ئەنجام دەدات بۆ پاراستن و بەرزکردنەوەی هۆشیاری و باشترکردنی کەلەپووری کولتووری. لەوانە نۆژەنکردنەوەی ئەو گۆڕە قەڵغانکراوەی ئەشکانی کە لە ساڵی ٢٠١٣ لە سەرقەڵا دۆزرایەوە و دروستکردنی کۆگای دیجیتاڵی مۆزەخانەی شارستانی گەرمیان.
هەموو دەستپێشخەرییەکانی میساک بە پاڵپشتی (MAECI) و بە هەماهەنگی لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتی گشتی شوێنەوار و کەلەپووری هەرێمی کوردستان و بەڕێوەبەرایەتی شوێنەوارە دێرینەکانی گەرمیان و بەشی کەلەپووری کولتووری زانکۆی ئەلمان ماتەر ستورۆم لە بۆلۆنیا و تاقیگەی جیۆفیزیکی زانکۆی ڕۆما ترێ ئەنجام دەدرێن.
